Zanim kupisz… Wpływ produkcji tekstyliów na środowisko

Szybka moda – ciągłe dostarczanie nowych stylów po bardzo niskich cenach – doprowadziła do znacznego wzrostu ilości produkowanych i wyrzucanych sztuk odzieży. Aby przeciwdziałać wpływowi tego zjawiska na środowisko, UE chce przyspieszyć przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym.

W marcu 2020 r. Komisja Europejska przyjęła nowy plan działania dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym, wraz ze strategią UE na rzecz przemysłu włókienniczego, która ma służyć rozwojowi innowacji i zachęcaniu do ponownego użycia w tym sektorze. Parlament ma głosować nad sprawozdaniem z własnej inicjatywy w sprawie planu działania dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym na początku 2021 r.

Do produkcji tekstyliów potrzeba dużo wody oraz gruntów pod uprawę bawełny i innych włókien. Szacuje się, że w 2015 r. światowy przemysł włókienniczy i odzieżowy wykorzystał 79 mld m3 wody, podczas gdy potrzeby całej gospodarki UE wyniosły w 2017 r. 266 mld m3. Szacuje się, że produkcja jednego T-shirtu pochłania 2700 litrów wody słodkiej, czyli ilość wystarczającą jednej osobie na 2,5 roku.

Według szacunków produkcja tekstyliów odpowiada za ok. 20% globalnego zanieczyszczenia czystej wody w wyniku farbowania i wykańczania produktów. Co roku do mórz i oceanów trafia szacunkowo 0,5 miliona ton mikrowłókien uwalnianych w trakcie prania syntetyków. Pranie odzieży syntetycznej odpowiada za 35% pierwotnych mikrodrobin plastiku uwalnianych do środowiska. Podczas prania ubrań z poliestru może dojść do uwolnienia 700 000 mikrowłókien, które mogą się dostać do łańcucha żywnościowego.

Szacuje się, że branża odzieżowa odpowiada za 10% światowych emisji dwutlenku węgla – to więcej niż emisje pochodzące z przelotów międzynarodowych i żeglugi morskiej łącznie.Według Europejskiej Agencji Środowiska zakupy tekstyliów w UE w 2017 r. spowodowały około 654 kg emisji CO2 na osobę.

Zmienił się też sposób pozbywania się niechcianych ubrań, które ludzie raczej wyrzucają niż oddają na cele charytatywne.

Od 1996 r. ilość odzieży kupowanej w UE na osobę wzrosła o 40% po gwałtownym spadku cen, co skróciło okres użytkowania ubrań. Europejczycy kupują co roku prawie 26 kg i usuwają około 11 kg tekstyliów. Ubrania używane mogą być eksportowane poza UE, ale są głównie spalane lub składowane (87%). Na całym świecie mniej niż 1% odzieży poddaje się recyklingowi jako odzież, częściowo ze względu na nieodpowiednią technologię.

Celem nowej strategii jest rozwiązanie problemu szybkiej mody i zapewnienie wytycznych z myślą o osiągnięciu wysokiego poziomu selektywnej zbiórki odpadów tekstylnych. Zgodnie z dyrektywą w sprawie odpadów, zatwierdzoną przez Parlament Europejski w 2018 r., od 2025 r. państwa UE będą zobowiązane do oddzielnego zbierania wyrobów tekstylnych. Nowa strategia Komisji obejmuje również środki mające na celu wspieranie materiałów i procesów produkcyjnych o obiegu zamkniętym, zapobieganie obecności niebezpiecznych chemikaliów oraz pomoc konsumentom w wyborze zrównoważonych tekstyliów.

źródło informacji oraz infografik: Parlament Europejski, informacja z dn. 29.12.2020