Raport IPCC na temat zmian klimatu – najważniejsze wnioski
9 sierpnia międzynarodowy Zespół ONZ ds. Zmian Klimatu (IPCC) składający się z 234 autorów i autorek z całego świata opublikował najnowszy raport podsumowujący kilkuletni okres badań i zbierania danych.
Wnioski w nim zawarte nie napawają optymizmem, wskazując, że tylko zdecydowane i natychmiastowe działania mające na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, pozwolą uniknąć katastrofy i ustabilizowania globalnych temperatur.
Jakie są najważniejsze wnioski?
Człowiek wywołał niespotykane do tej pory zmiany na Ziemi
Naukowcy oszacowali, że w 2019 r. stężenie CO2 w atmosferze było najwyższe od co najmniej 2 milionów lat. Odnotowano stężenie metanu i podtlenku azotu najwyższe od 800 000 lat. A przez odstanie 40 lat każda dekada jest coraz cieplejsza od poprzedniej. Wiele zmian zaobserwowanych w klimacie jest niespotkana na przestrzeni tysięcy, a niektóre z nich – takie jak ciągły i coraz szybszy wzrost poziomu morza są praktycznie nieodwracalne. Z aktualnych modeli klimatycznych wynika, że Arktyka ociepla się nawet od dwóch do czterech razy szybciej niż inne regiony świata.
Należy działać natychmiast
Postępujące globalne ocieplenie zdaniem naukowców można jeszcze zatrzymać, jednak czasu zostało niewiele. Raport wskazuje, tylko szybkie i radykalne redukcje emisji gazów cieplarnianych do 2030 r., dają szanse zatrzymania wzrostu globalnej temperatury na poziomie poniżej 1,5°C lub przynajmniej 2°C.
W przeciwnym razie najbardziej prawdopodobny jest scenariusz wzrostu temperatury o 2,7˚C do końca XXI w. Najbardziej pesymistyczny scenariusz zakłada wzrost o 4,4˚C, co mogłoby oznaczać wzrost poziomu morza nawet o 3 m.
– Od porozumienia paryskiego, które jasno wskazało, dokąd zmierzamy i co musimy zrobić, aby zatrzymać zmianę klimatu, świat stracił kolejne 6 lat i nadal, coraz szybciej, pędzi ku katastrofie. W 2015 roku na zegarze była za pięć dwunasta. Teraz zostały nam już nie minuty, a sekundy. Naukowcy i społeczeństwa zdają sobie z tego sprawę. Politycy również, ale nie podejmują niezbędnych działań. Wnioski z najnowszej publikacji Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu muszą zmobilizować decydentów do przedstawienia na listopadowym COP26 w Glasgow planu rzeczywistych, globalnych działań, adekwatnych do skali wyzwania, jakim jest rozpędzający się kryzys klimatyczny. Naukowcy ostrzegają, że czas na zatrzymanie wzrostu globalnej temperatury poniżej 1,5℃ dramatycznie się kurczy. Decyzje i działania podjęte w tej dekadzie, będą kształtować przyszłość następnych pokoleń. Emitenci i politycy nie mogą się już zasłaniać brakiem wiedzy lub naukowych dowodów. Muszą się liczyć z tym, że za brak właściwych działań zostaną pociągnięci do odpowiedzialności – podkreśla Krzysztof Jędrzejewski, rzecznik polityczny Koalicji Klimatycznej.
Każdy rejon na ziemi narażony jest na coraz większe zmiany
Skutki ocieplenia klimatu generują zmiany które, są widoczne we wszystkich zakątkach Ziemi. Wiele z tych zmian będzie niemożliwa do odwrócenia na przestrzeni setek czy tysięcy lat. Stopniowe podnoszenie się temperatur generuje coraz częstsze i mocniejsze występowanie fal upałów, długotrwałych susz, gwałtownych opadów czy niszczycielskich wiatrów.
Globalne ocieplenie o 1,5°C będzie skutkować narastającą falą upałów, w efekcie ciepła pora roku się wydłuży, a zimna skróci. Dodatkowo raport wskazuje, że przy globalnym ociepleniu o 2°C, ekstremalne temperatury częściej będą osiągać krytyczne progi tolerancji dla rolnictwa i zdrowia ludzi.
– Najnowszy raport IPCC jest drogowskazem dla ludzkości. Od tego, czy wybierzemy właściwą drogę, zależy życie obecnych i przyszłych pokoleń. Ostatnie fale upałów, kolejne rekordy temperatur, susze, rozprzestrzeniające się pożary, a także nawalne deszcze i gwałtowne powodzie, czy huraganowe wiatry to sygnały ostrzegawcze, które wysyła nam Ziemia. Kryzys klimatyczny dzieje się na naszych oczach, a jego coraz poważniejsze skutki nie tylko powodują coraz większe straty materialne, ale przede wszystkim zabierają wiele istnień. Ekstremalne zjawiska pogodowe, spotęgowane działalnością człowieka, nie omijają także Polski i bezpośrednio wpływają na bezpieczeństwo żywnościowe oraz zagrażają naszemu zdrowiu i życiu. Nawet minimalny wzrost temperatury ma znaczenie i sprawia, że świat, w którym żyjemy staje się mniej przewidywalny i mniej bezpieczny, a nasze życie staje się coraz bardziej zagrożone – podkreśla Dominik Olędzki z Koalicji Klimatycznej.
Raport to już szóste tego typu publikacja IPCC. Opublikowany dokument jest pierwszą częścią większego sprawozdania. Publikacja części dotyczących m.in. wpływu zmian klimatu na ekosystemy, rolnictwo, miasta i ludzi oraz łagodzenia skutków zmian zaplanowana jest w kolejnych dwóch latach (2022–2023).
Raport: Global Warming of 1.5 ºC — (ipcc.ch)
Grafika: Canva
