Przed COP w Katowicach – Poradnik dla aktywistów

Dlaczego z wyzwaniem, jakim jest zmiana klimatu, powinniśmy się pilnie zmierzyć już teraz? Czemu problem dotyczy każdego z nas, niezależnie od tego, w jakim regionie świata mieszka i czym się zajmuje? Co możemy zrobić? Na te pytania odpowiada poradnik dla aktywistów.

W roku 1988 Światowa Organizacja Meteorologiczna oraz Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych utworzyły Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC). Wyznaczyły mu zadanie zebrania i podsumowania całej dostępnej wiedzy naukowej na ten temat. Wtedy mówiono o zagrożeniu dla przyszłych pokoleń, ale już pierwszy przewodniczący IPCC podkreślał, że działania powinniśmy podjąć bez zwłoki.

W roku 2018 IPCC obchodzi 30-lecie swojej działalności i pracuje nad szóstym raportem. W międzyczasie przeprowadzono dziesiątki tysięcy badań i analiz. Piąty raport, publikowany w częściach w latach 2013-2014, stwierdza, iż ocieplenie jest bezdyskusyjne, a wpływ człowieka na klimat oczywisty.

Koncentracje dwutlenku węgla, metanu i tlenku azotu w atmosferze wzrosły do poziomów niespotykanych w ciągu ostatnich 800 000 lat. Na półkuli północnej okres 1983-2012 był prawdopodobnie najcieplejszym 30-leciem w okresie ostatnich 1400 lat. Tempo wzrostu poziomu oceanów od połowy XIX w. jest większe od średniej z poprzednich dwóch tysięcy lat. Te wnioski są porażające, a ich wiarygodność – bardzo wysoka.

Dzisiaj mamy dużo większą wiedzę na temat obecnych i przewidywanych zmian na poziomie regionalnym. Nie skupiamy się już tylko na globalnych zjawiskach, które wydawały się odległe. Wiemy, którym regionom w Europie grozi zalanie, a którym braki wody. Poszczególne kraje opracowują strategie adaptacji i szacują potencjalne straty.

Zwlekaliśmy z podjęciem działań dłużej niż to dla nas bezpieczne. Prognozy stają się rzeczywistością. Przewidywane przez naukowców zmiany w otaczającym nas środowisku już zachodzą, często szybciej niż zakładano. Skutki są widoczne na całym świecie, w tym także w Polsce. W ciągu następnych kilkudziesięciu lat będą się nasilać. Niosą ze sobą zagrożenie dla życia i zdrowia każdego z nas. Powodują coraz większe straty gospodarcze.

W połowie sierpnia 2017 roku przez kraj przeszła fala nawałnic. Prędkość wiatru w porywach osiągała 120 km/h, a punktowo przekraczała nawet 150 km/h. Na obozie harcerskim w Borach Tucholskich, w pobliżu miejscowości Suszek, zginęły dwie harcerki. W całym kraju zginęło 6 osób, a ranne zostały 62 osoby, w tym 23 strażaków.

Gwałtowne wichury i ulewy są najbardziej widoczne, ale to nie jedyne zagrożenia. Niebezpieczne są też dla nas fale upałów, zwiększające śmiertelność szczególnie wśród dzieci, ludzi w starszym wieku i chorych, czy susze powodujące m.in. duże straty w rolnictwie i wzrost cen żywności. Powinniśmy przygotować się również do walki z nowymi szkodnikami i chorobami, które wcześniej nie występowały w naszym kraju.

Naukowcy mówią nam, że choć części skutków rosnącego udziału gazów cieplarnianych w atmosferze już nie unikniemy, możemy zachodzące zmiany spowolnić, a efekty złagodzić. Najczarniejsze scenariusze nie muszą się spełnić. Jednak czasu na działanie mamy coraz mniej. Budżet węglowy dający szanse na zatrzymanie ocieplenia na poziomie 1,5°C z prawdopodobieństwem 66% wyczerpie się już na początku 2021 roku. Trudne decyzje, w tym o szybkim odchodzeniu od paliw kopalnych w energetyce i transporcie, czy o ograniczeniu ilości mięsa w naszej diecie, musimy podjąć teraz.

Nasza aktywność jako mieszkańców i wyborców ma znaczenie, a pomóc w niej może poradnik dla aktywistów „Jak chronić klimat?” opracowany przez Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki w ramach działań Koalicji Klimatycznej, we współpracy z wieloma organizacjami, takimi jak Fundacja Ekologiczna ARKA, Fundacja FrankBold czy Fundacja Greenpeace Polska.

Broszura „Jak chronić klimat? Poradnik dla aktywistów” (pdf, ze strony PKEOM)

źródło informacji i tekstu: Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki